احکام مبتلابه ...

بخشی از مسائل کثیر الابتلا

(پاسخ حضرت آیت الله العظمی خامنه ای دامت برکاته)

(( پیشنهاد میکنم حتما بخونید یقینا بعضی هاشون  سوایهای شماست که پاسخش  اینجاست ))

لزوم تقلید
س: چرا باید مرجع تقلید داشته باشیم؟
ج) از باب حکم عقل به رجوع غیر متخصص به متخصص.

نصب پمپ فشار آب

س 109: سازمان آب، نصب پمپ فشار و استفاده از آن را ممنوع اعلام کرده است، ولى در برخى از محلّه‏ها فشار آب ضعیف است و ساکنان آن مجبورند که براى استفاده از آب در طبقات بالاى ساختمانها از پمپ فشار استفاده کنند، با توجه به این مسأله به دو سؤال زیر پاسخ فرمایید؟
الف: آیا نصب پمپ فشار آب جهت استفاده از آب بیشتر از نظر شرعى جایز است؟
ب: در صورت عدم جواز استفاده از پمپ فشار آب، وضو و غسل با آبى که به وسیله پمپ جذب مى‏شود چه حکمى دارد؟
ج: در فرض سؤال، نصب و استفاده از پمپ فشار جایز نیست، و وضو و غسل با آبى که به وسیله پمپ به دست مى‏آید، محل اشکال است.

وضوقبل از نماز

س 118: آیا وضویى که قبل از نماز ظهر و عصر گرفته شده، براى خواندن نماز مغرب و عشا هم با علم به این که در این مدت هیچ‌یک از مبطلات وضو از وى سرنزده است، کافى است؟ یا آنکه هر نمازى نیت و وضوى جداگانه‏اى دارد؟
ج: براى هر نمازى وضوى جداگانه لازم نیست. با یک وضو تا زمانى که باطل نشده، مى‌تواند هر مقدار نماز که مى‏خواهد بخواند.

موى مصنوعى

س 126: کسى که از موى مصنوعى استفاده مى‏کند مسح سر را چگونه انجام دهد؟ و وظیفه او راجع به غسل چیست؟
ج: اگر موى کاشته شده، قابل برداشتن نبوده و یا ازاله آن مستلزم ضرر و مشقت باشد و با وجود موها قدرت بر رساندن رطوبت به پوست سر نباشد، مسح بر روى همین موها کافى است، و غسل نیز همین حکم را دارد.

هزینه خدماتى و شارژ ساختمان

س 129: بعضى از افرادى که در مجتمع‌هاى مسکونى زندگى مى‏کنند، از پرداخت هزینه خدماتى که از آنها استفاده مى‌کنند از قبیل هزینه آب سرد و گرم، تهویه، نگهبانى و مانند آنها، خوددارى مى‌کنند. آیا روزه و نماز و سایر عبادات این افراد که بار مالى این خدمات را بدون رضایت همسایگان به دوش آنان مى‏اندازند، از نظر شرعى باطل است؟
ج: هر یک از مشترکین از نظر شرعى به مقدارى که از امکانات مشترک استفاده مى‏کند، نسبت به هزینه خدمات مدیون است، و اگر از پرداختِ پول آب، امتناع کند، وضو و غسل او محل اشکال و بلکه باطل است.

معاینات پزشکى

س 97: استخدام در بعضى از شرکت‏ها و مؤسسات مستلزم معاینات پزشکى است که گاهى مشتمل بر کشف عورت است. آیا این عمل در صورت نیاز جایز است؟
ج: کشف عورت در برابر شخص دیگر، هرچند لازمه استخدام باشد، جایز نیست، مگر در صورتى که ترک کار براى او مشقت آور بوده و مضطرّ به آن باشد.

اسماء متبرکه

س 159: استفاده از تمبرهاى پستى که بر روى آنها آیات قرآنى چاپ شده است، و یا چاپ لفظ جلاله و اسماء خداوند(عزّ وجلّ) و آیات قرآنى و یا چاپ آرم مؤسساتى که مشتمل بر آیاتى از قرآن کریم است، در روزنامه‏ها و مجلات و نشریاتى که همه روزه منتشر مى‏شوند، چه حکمى دارد؟
ج: طبع و نشر آیات قرآنى و اسماء جلاله وامثال آن اشکال ندارد، ولى بر کسى که به دستش مى‏رسد، واجب است که احکام شرعى آنها را رعایت نماید و از بى‌احترامى و نجس کردن و مسّ بدون وضوى آنها خوددارى کند.

احتلام زنان

س 171: در مورد احتلام زنان، در چه صورتى غسل جنابت بر آنان واجب مى‏شود؟ و آیا رطوبتى که هنگام ملاعبه و شوخى با همسر از آنان خارج مى‏شود، حکم منى را دارد؟ و آیا بدون سست شدن بدن و رسیدن به اوج لذت، غسل بر آنها واجب مى‏شود؟ به‌طور کلى در زنان بدون نزدیکى، جنابت چگونه تحقق مى‏یابد؟
ج: اگر زن به اوج لذت جنسى برسد و در آن حال مایعى از او خارج شود جنابت محقق شده و غسل بر او واجب مى‏شود و اگر شک کند که به این مرحله رسیده یا نه و یا شک در خروج مایع داشته باشد، غسل واجب نیست.

مانع در غسل

س 178: گاهى اثر گچ یا صابون بعد از غسل کردن در اطراف ناخن‏هاى دست و پا مشاهده مى‏شود که در حمام هنگام غسل دیده نمى‏شد، ولى بعد از خروج از حمام و دقت، سفیدى صابون یا گچ آشکار مى‏شود. در این حال تکلیف چیست؟ در حالى که بعضى از افراد هنگام غسل و وضو به این مسأله جاهل هستند و یا توجهى به آن ندارند و با فرض وجود اثر گچ یا صابون یقین به رسیدن آب به زیر آن حاصل نمى‏شود.
ج: مجرد وجود اثر گچ یا صابون که بعد از خشک شدن اعضاء ظاهر مى‏شود، ضررى به وضو یا غسل نمى‏رساند، مگر این که داراى جرمى باشد که مانع از رسیدن آب به بشره شود.

غسلهاى متعدد بر ذمّه

س 187: کسى که غسلهاى متعددى اعم از واجب یا مستحب بر ذمّه او باشد، آیا یک غسل، کفایت از غسل‏هاى دیگر مى‏کند؟
ج: اگر به نیت همه آنها یک غسل بجا آورد، کفایت مى‏کند و اگر در بین آنها غسل جنابت باشد و به نیت آن غسل کند، از بقیه غسلها هم کفایت مى‏کند. اگر چه احتیاط این است که همه آنها را نیّت نماید.

ابتلا به استمنا

س 195: جوانى بر اثر نادانى قبل از چهارده سالگى و بعد از آن، اقدام به استمناء مى‏کرده که بر اثر آن از او منى خارج مى‏شده، ولى نمى‏دانسته که خروج منى باعث جنابت مى‏شود و باید براى نماز و روزه غسل کند، تکلیف او چیست؟ آیا براى مدتى که استمناء مى‏کرده و منى از او خارج مى‏شده، غسل بر او واجب است؟ آیا نماز و روزه‏هاى او از گذشته تا حال که در حال جنابت انجام گرفته باطل بوده و قضاى آنها واجب است؟
ج: براى هرچند بار خروج منى اگر تا به حال غسل نکرده است یک غسل جنابت کافى است، و باید همه نمازهایى را که یقین دارد در حال جنابت خوانده است، قضا نماید. و اگر این عمل در شب‌هاى ماه رمضان انجام گرفته و جاهل به موضوع جنابت بوده، روزه‏هاى او قضا ندارد و محکوم به صحّت‏ است. ولى اگر عالم به خروج منى و جنابت بوده و نمى‏دانسته که براى صحّت‏ روزه، غسل بر او واجب است، باید روزه همه روزهایى را که در حال جنابت گرفته است قضا نماید.

اثر خون بعد از شستشو

س 268: آیا اثر کم رنگ خون که بعد از شستن بر لباس باقى مى‏ماند، نجس است؟
ج: اگر عین خون نباشد و فقط رنگ آن باقى مانده باشد، پاک است.

عرق جنب از حرام

س 270: عرق جنب از حرام چه حکمى دارد؟
ج: عرق جنب از حرام بنا بر اقوى پاک است، لکن احتیاط واجب این است که با عرق جنب از حرام نماز خوانده نشود.

شستشو لباس با ماشین  لباسشویى تمام اتوماتیک

س 292: آیا لباسهایى که با لباسشویى تمام اتوماتیک شسته مى‏شود، پاک مى‏گردد یا خیر؟ نحوه کار این لباسشویى‏ها به این صورت است که در مرحله اول که لباس با آب مخلوط با پودر لباسشویى شسته مى‏شود، مقدارى از آب و کف پودر بر شیشه درب لباسشویى و نوار پلاستیکى اطراف آن پاشیده مى‏شود، و در مرتبه دوم آب غساله شستشو کشیده شده ولى کف پودر، درب و نوار پلاستیکى اطراف آن را به‌طور کامل مى‏پوشاند. در مراحل بعدى ماشین لباسشویى لباسها را در سه نوبت با آب قلیل مى‏شوید و از آن پس آب غساله بیرون کشیده مى‏شود، امیدواریم توضیح بفرمایید، لباسهایى که به این ترتیب شسته شده‏اند، پاک هستند یا خیر؟
ج: اگر بعد از زوال عین نجاست، آب متصل به لوله در داخل ماشین لباسشویى به لباسها و همه قسمت‏هاى داخل ماشین برسد و از آن جدا و خارج شود، محکوم به طهارت است.

برخورد با فرقه گمراه

س 329: خواهشمندیم تکلیف مؤمنین را در برخورد با فرقه گمراه بهائیت و آثار حضور پیروان آن در میان جامعه اسلامى، بیان فرمایید.
ج: همه مؤمنین باید با حیله‏ها و مفاسد فرقه گمراه بهائیت مقابله نموده و از انحراف و پیوستن دیگران به آن جلوگیرى کنند.

وقت نماز

س 360: آیا وقت نماز به مجرد شروع اذان آغاز مى‏شود؟ یا این که باید صبر نمود تا اذان تمام شود و سپس شروع به خواندن نماز کرد؟ آیا روزه‏دار جایز است به مجرد شروع اذان افطار نماید یا این که باید صبر کند تا اذان تمام شود؟
ج: اگر اطمینان حاصل شود که اذان از هنگام داخل شدن وقت شروع شده، صبر کردن تا پایان اذان لازم نیست.

تمرین‏هاى ورزشى در مسجد

س 393: آیا انجام تمرین‏هاى ورزشى در مسجد محل یا خوابیدن در آن جایز است؟ این کارها در مسجدهاى دیگر چه حکمى دارد؟
ج: مسجد جاى ورزش و تمرین ورزشى نیست و از کارهایى که با شأن و منزلت مسجد منافات دارد، باید پرهیز شود، و خوابیدن در مسجد هم مکروه است.

حضور شخص جنب و حائض داخل حرم ائمه(علیهم‌السلام)

س 424: در رساله‏هاى عملیه آمده است که جایز نیست شخص جنب و حائض داخل حرم ائمه(علیهم‌السلام) شوند. خواهشمند است توضیح بفرمایید که منظور از حرم، همان زیر گنبد است یا این که شامل همه ساختمان‏هاى ملحق به آن هم مى‏شود؟
ج: مراد از حرم همان زیر گنبد مبارک و جایى است که به آن حرم و مشهد شریف گفته مى‏شود، ولى ساختمان‏هاى ملحق به آن و شبستان‌ها حکم حرم را ندارند و ورود جنب و حائض به آن‌جاها اشکال ندارد، مگر جاهایى که عنوان مسجد را داشته باشد.

انگشتر طلا برای مردان

 س 442: به دست کردن انگشتر طلا توسط مردان به‌خصوص در نماز چه حکمى دارد؟
ج: به دست کردن انگشتر طلا براى مردان در هیچ حالى جایز نیست و نماز با آن هم بنا بر احتیاط واجب، باطل است.

استفاده مردان از طلاى سفید
س 443: استفاده مردان از انگشترى که از جنس طلاى سفید است، چه حکمى دارد؟
ج: اگر چیزى که طلاى سفید نامیده مى‏شود همان طلاى زرد است که بر اثر مخلوط کردن ماده‏اى رنگ آن سفید شده، حرام است ولى اگر عنصر طلا در آن به قدرى کم است که عرفاً به آن طلا نمى‏گویند مانع ندارد و پلاتین نیز اشکال ندارد.

دعا در قنوت به زبان فارسى

س 488: هنگامى که در نماز وتر که یک رکعت است دستها را براى قنوت بلند کرده و حاجات خود را از خداوند عزّوجلّ طلب مى‏کنیم، آیا طلب حاجات به زبان فارسى اشکال دارد؟
ج: دعا در قنوت به زبان فارسى اشکال ندارد، بلکه هر دعایى را در قنوت مى‏توان به هر زبانى خواند.

وظیفه کثیر الشک در نماز

س 518: با توجه به این که کثیر الشک نباید به شک خود اعتنا کند، اگر براى او در نماز شکى پیش آمد، وظیفه‏اش چیست؟
ج: باید بنا بر انجام کارى بگذارد که در آن شک کرده است، مگر آنکه انجام آن موجب بطلان نماز شود که در این صورت بنا بر عدم انجام آن مى‏گذارد، بدون این که در این مورد فرقى بین رکعتها و افعال و اقوال نماز باشد.

قصد اقامت

س 642: نظر حضرتعالى درباره نماز و روزه کسانى که به مدت معیّنى بیش از یک سال در شهرى براى کار اقامت مى‏کنند و یا سربازانى که به مدت یک یا دو سال براى انجام خدمات سربازى در شهرى مى‏مانند، چیست؟ آیا بعد از هر سفرى باید قصد اقامت ده روز کنند تا نمازشان تمام و روزه آنها صحیح باشد؟ و اگر قصد ماندن کمتر از ده روز را داشته باشند، نماز و روزه آنها چه حکمى دارد؟
ج: اگر حداقل هر ده روز یکبار به خاطر شغل شان به محل کار سفر مى‏کنند، در غیر سفر اول و دوم نمازشان تمام و روزه‏شان صحیح است، ولى در سفر اول و دوم، حکم سایر مسافرین را دارند، یعنى تا قصد اقامت ده روز را نکرده‏اند، نماز آنان شکسته است و روزه‏شان صحیح نیست.

نماز دانشجو

س 652: دانشجویانى که هر هفته حداقل دو روز براى تحصیل مسافرت مى‏کنند و یا کارمندانى که هر هفته براى کارشان سفر مى‏کنند، چه حکمى دارند؟
با توجه به اینکه آنها هر هفته مسافرت مى‏نمایند، ولى امکان دارد به خاطر تعطیلى دانشگاه یا کارشان به مدت یک ماه در وطن اصلى خود بمانند و در خلال آن مدت مسافرتى نمى‏کنند، آیا بعد از گذشت یک ماه که سفر خود را دوباره آغاز مى‏کنند، نمازشان در سفر اول طبق قاعده شکسته و بعد از آن تمام است؟
ج: در سفر براى تحصیل علم، نماز شکسته است و روزه هم صحیح نیست، اعم از اینکه سفرشان هفتگى باشد یا روزانه. ولى کسى که براى کار آزاد یا ادارى، مسافرت مى‏کند، اگر بین وطن یا محل سکونت و محل کارش هر ده روز حداقل یک مرتبه رفت و آمد نماید، باید از سفر سوم به بعد نماز خود را تمام بخواند و روزه او هم صحیح است، و اگر بین دو سفرى که براى کار کردن مى‏رود، ده روز در وطن یا جاى دیگرى بماند، در سفر اولى که بعد از اقامت ده روزه براى کار کردن مى‏رود، نمازش شکسته است و نمى‏تواند روزه بگیرد.

خروج از محل اقامت بعد از قصد اقامت

س 665: آیا هنگام قصد اقامت، جایز است نیّت خروج از محل اقامت به محل دیگرى را که کمتر از چهار فرسخ با آن فاصله دارد بنمائیم؟
ج: قصد خروج از محل اقامت به اندازه کمتر از مسافت شرعى اگر به صدق اقامت ده روز ضرر نزند مثل بیرون رفتن از آنجا به مدت چند ساعت از روز یا شب براى یک بار یا چند بار به شرطى که مجموع ساعات خروج از شش، هفت ساعت بیشتر نشود، در این صورت، قصد خروج به قصد اقامت لطمه نمى‏زند.

وطن اصلی وطن دوم
س 695: خواهشمندیم نظر خود را درباره وطن اصلى و وطن دوم بیان فرمایید.
ج: وطن اصلى جایى است که انسان در آن متولد شده و مدتى در آن بوده و رشد و نمو پیدا کرده است. وطن دوم هم جایى است که مکلّف آن را براى سکونت دائم، ولو براى چند ماه در هر سال، برگزیده است و یا بناى زندگى در آنجا به مدت هفت، هشت سال داشته باشد.

اهمیت ندادن رانندگان به نماز مسافر

س 727: بعضى از رانندگان اتوبوس‏هاى مسافربرى که بین شهرها رانندگى مى‏کنند، به نماز مسافران اهمیتى نمى‏دهند و به تقاضاى آنان براى توقف اتوبوس جهت اداى نماز، توجهى نمى‏کنند، لذا گاهى نماز مسافرین قضا مى‏شود. وظیفه رانندگان اتوبوس‏ها در این‏باره چیست؟ مسافران نسبت به نمازشان چه وظیفه‏اى دارند؟
ج: بر مسافران واجب است که در صورت خوف از فوت وقت نماز، از راننده بخواهند که اتوبوس را در مکان مناسبى متوقف نماید، و بر راننده اجابت درخواست آنان واجب است، و اگر به علت عذر مقبول و یا بدون دلیل از توقف اتوبوس خوددارى کند، در این صورت تکلیف مسافران اگر خوف فوت وقت داشته باشند این است که نماز را در اتوبوس در همان حال حرکت بخوانند و تا آنجا که امکان دارد جهت قبله، قیام، رکوع و سجود را رعایت کنند.

این که می گویند نماز شارب الخمر تا 40 روز صحیح نیست صحت دارد؟

س 728: آیا مقصود از این گفته که «شارب خمر تا چهل روز نماز و روزه‏اش نماز و روزه نیست»، این است که در این مدت بر او واجب نیست نماز بخواند و بعداً باید آنها را قضا کند؟ یا اینکه مقصود جمع بین قضاء و ادا است و یا آنکه قضاى آنها بر او واجب نیست بلکه ادا کافى است، ولى ثواب آن از نمازهاى دیگر کمتر است؟
ج: منظور این است که شرب خمر مانع از قبول نماز و روزه است، نه اینکه با شرب خمر وجوب اداى نماز و روزه ساقط شود و قضاء واجب گردد یا جمع بین ادا و قضاء لازم شود.

روزه دخترانى که تازه به سن تکلیف رسیده‏اند

س 732: دخترانى که تازه به سن تکلیف رسیده‏اند و روزه گرفتن بر آنها مقدارى مشکل است، چه حکمى دارند؟ آیا سن بلوغ شرعى دختران اکمال نه سال قمرى است؟
ج: بنا بر نظر مشهور، بلوغ شرعى دختران همان تکمیل نه سال قمرى است که در این هنگام روزه بر آنها واجب است و ترک آن به مجرد بعضى از عذرها جایز نیست، ولى اگر روزه گرفتن براى ایشان ضرر داشته باشد یا تحمل آن برایشان همراه با مشقت زیاد باشد، افطار براى آنها جایز است.

منع پزشک از روزه گرفتن

س 748: بعضى از پزشکان که به مسائل شرعى ملتزم نیستند، بیماران را از روزه گرفتن به دلیل ضرر داشتن منع مى‏کنند، آیا گفته این پزشکان حجت است یا خیر؟
ج: اگر پزشک امین نباشد و گفته او هم اطمینان آور نباشد و باعث خوف ضرر نشود، گفته او اعتبارى ندارد و در غیر این صورت نباید روزه بگیرد.

استمنا جهت آزمایشهای پزشکی

س 790: بعضى از مراکز پزشکى براى انجام آزمایشهاى پزشکى بر روى منى از انسان مى‏خواهند که استمناء کند تا معلوم شود که وى قادر بر بچه‏دار شدن هست یا خیر، آیا استمناء براى او جایز است.
ج: استمناء جایز نیست، هرچند براى تشخیص قدرت وى بر بچه‏دار شدن باشد، مگر آنکه ضرورتى ایجاب کند.

رقص

س1167. آیا رقص محلى در عروسى‏ها جایز است؟ شرکت در این مجالس چه حکمى دارد؟
ج. رقص مرد بنا بر احتیاط واجب حرام است و رقص زن براى زنان اگر عنوان لهو بر آن صدق کند مثل این‌‌که جلسه زنانه تبدیل به مجلس رقص شود، محل اشکال است و احتیاط واجب در ترک آن است؛ در غیر این‌صورت هم اگر به‌‌گونه‏اى باشد که باعث تحریک شهوت شده و یا مفسده‏اى بر آن مترتب شود و یا همراه با فعل حرام (مانند موسیقى و آواز حرام) باشد یا مرد نامحرمى حضور داشته باشد، حرام است؛ و در حکم فوق تفاوتى بین مجلس عروسى و غیر آن نیست و شرکت در مجالس رقص هم اگر به عنوان تأیید کار حرام دیگران محسوب شود و یا مستلزم کار حرامى‏باشد جایز نیست و در غیر این صورت اشکال ندارد.

رقص زن برای زن

س 1168. رقص در مجالس زنانه بدون آهنگ موسیقى حرام است یا حلال؟ و در صورتى که حرام باشد، آیا ترک مجلس بر شرکت کنندگان واجب است؟
ج. رقص زن براى زنان اگر عنوان لهو بر آن صدق کند مثل این‌‌که جلسه زنانه تبدیل به مجلس رقص شود، محل اشکال است و احتیاط واجب در ترک آن است؛ در غیر این‌صورت هم اگر به‌‌گونه‏اى باشد که شهوت را تحریک کند و یا مستلزم کار حرام و یاترتّب مفسده‏اى باشد، حرام است و تَرک آن مجلس به عنوان اعتراض بر کار حرام، چنانچه مصداق نهى از منکر محسوب شود، واجب است.
شرکت در مجالس عروسی
س 1171. اگر رفتن به عروسى به‌خاطر احترام به عادت‌هاى اجتماعى باشد آیا به علت احتمال وجود رقص اشکال شرعى دارد؟
ج. اصل شرکت در عروسى‏هایى که احتمال رقص در آن‌ها وجود دارد تا زمانى که به عنوان تأییدِ مرتکب کار حرام محسوب نشود و موجب ابتلا به حرام هم نشود، اشکال ندارد.
رقص زن و شوهر
س 1172. آیا رقص زن براى شوهرش یا مرد براى همسرش حرام است؟
ج. اگر رقص زن براى شوهرش یا برعکس، همراه ارتکاب حرامى نباشد، اشکال ندارد.
رقص در مجالس عروسی
س 1174. زن شوهردارى در عروسى‌ها بدون اطلاع شوهرش در برابر بیگانگان مى‏رقصد و این عمل را چندین بار تکرار کرده و امر به معروف و نهى از منکر شوهرش در او اثر نمى‏کند، تکلیف چیست؟
ج. رقص زن در برابر بیگانگان مطلقاً حرام است و خارج شدن از منزل بدون اجازه شوهر هم فى‏نفسه حرام است و موجب نشوز و محرومیت از استحقاق نفقه نیز مى‏گردد.
رقص و موسیقی محلی
س 1175. رقص زنان در برابر مردان در مجالس عروسى روستایى که آلات موسیقى در آن‌ها به‌کار مى‏رود چه حکمى دارد؟ و تکلیف ما دربرابر آن چیست؟
ج. رقص زنان در برابر بیگانگان و همچنین هر رقصى که موجب مفسده و برانگیخته‌شدن شهوت گردد، حرام است و به‌کارگیرى آلات موسیقى و گوش‌دادن به آن‌ها هم اگر به‌صورت لهوى و مطرب باشد، حرام است و وظیفه مکلّفین در این موارد نهى از منکر است.

کف زدن در اعیاد مذهبی

س 1182: دست زدن همراه با شادى و خواندن و ذکر صلوات بر پیامبر اکرم و آل او(صلوات الله علیهم اجمعین) در جشن‌هایى که به مناسبت ایام ولادت ائمه معصومین (صلوات الله علیهم اجمعین) و اعیاد وحدت و مبعث برگزار مى‏شود چه حکمى دارد؟ اگر این جشن‏ها در مکانهاى عبادت مانند مسجد و نمازخانه‏هاى ادارات و مؤسسات دولتى و یا حسینیه‏ها برگزار شوند، حکم آنها چیست؟
ج: به‌طور کلى کف‏زدن فى‏نفسه به نحو متعارف در جشنهاى اعیاد یا براى تشویق و تأیید و مانند آن اشکال ندارد ولى بهتر است فضاى مجالس دینى به‌خصوص مراسمى که در مساجد و حسینیه‏ها و نمازخانه‏ها برگزار مى‏شود، به ذکر صلوات و تکبیر معطّر گردد تا انسان به ثواب آنها برسد.

نگاه به تصویر نامحرم

س 1183: نگاه‌کردن به تصویر زن نامحرم و بدون پوشش چه حکمى دارد؟ نگاه‌کردن به‌صورت زن در تلویزیون چه حکمى دارد؟ آیا بین زن مسلمان و غیرمسلمان و بین پخش آن به‌طور مستقیم و یا غیر مستقیم تفاوتى وجود دارد؟
ج: نگاه‌کردن به تصویر زن نامحرم، حکم نگاه‌کردن به خود زن نامحرم را ندارد، بنا بر این اگر نگاه از روى لذّت نبوده و خوف افتادن به گناه نباشد و تصویر هم متعلّق به زن مسلمانى که بیننده آن را مى‏شناسد نباشد، اشکال ندارد و بنا بر احتیاط واجب نباید به تصویر زن نامحرم که به‌طور مستقیم از تلویزیون پخش مى‏شود، نگاه کرد ولى در پخش غیرمستقیم تلویزیونى اگر ریبه و خوف افتادن به گناه نباشد، نگاه‌کردن اشکال ندارد.

حکم تصاویر منصوب به ائمه سلام الله علیهم اجمعین

س 1196: تهیه و فروش تصاویر منسوب به پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) و امیرالمومنین و امام حسین(علیهماالسلام) براى نصب آنها در مراکز دولتى چه حکمى دارد؟
ج: این کار فى‏نفسه از نظر شرعى اشکال ندارد به شرط اینکه مشتمل بر امورى که ازنظر عرف، اهانت و بى‏احترامى محسوب مى‏شود نبوده و با شأن آن بزرگان منافات نداشته باشد.

خرید و نگهدارى دستگاه گیرنده ماهواره

س 1213: آیا خرید و نگهدارى و استفاده از دستگاه گیرنده برنامه‏هاى تلویزیونى از ماهواره جایز است؟ و اگر دستگاه گیرنده مجانى به دست انسان برسد چه حکمى دارد؟
ج: دستگاه آنتن ماهواره‏اى از این جهت که صرفاً وسیله‏اى براى دریافت برنامه‏هاى تلویزیونى است که هم برنامه‏هاى حلال دارد و هم برنامه‏هاى حرام، حکم آلات مشترک را دارد. لذا خرید و فروش و نگهدارى آن براى استفاده در امور حرام، حرام است و براى استفاده‏هاى حلال جایز است. ولى چون این وسیله براى کسى که آن را در اختیار دارد زمینه دریافت برنامه‏هاى حرام را کاملاً فراهم مى‏کند و گاهى نگهدارى آن مفاسد دیگرى را نیز در بر دارد، خرید و نگهدارى آن جایز نیست مگر براى کسى که به خودش مطمئن است که استفاده حرام از آن نمى‏کند و بر تهیه و نگهدارى آن در خانه‏اش مفسده‏اى هم مترتّب نمى‏شود. لکن اگر قانونى در این مورد وجود داشته باشد باید مراعات گردد.

استفاده ازآنتن ماهواره برای دیدن شبکه های استانی

س استفاده از آنتن ماهواره برای دیدن شبکه های استانی جایز است (شماره استفتا 113249)

ج .استفاده از آنتن ماهواره تابع قوانین و مقررات نظام جمهوری اسلامی است.

ساخت عروسک و مجسمه و نقاشى موجودات زنده

س 1222: ساخت عروسک و مجسمه و نقاشى و ترسیم چهره موجودات زنده اعم از گیاهان، حیوانات و انسان چه حکمى دارد؟ خرید و فروش و نگهدارى و ارائه آنها در نمایشگاه چه حکمى دارد؟
ج: ساخت مجسمه و نقاشى و ترسیم چهره موجودات و لو ذى‌روح اشکال ندارد. همچنین خرید و فروش و نگهدارى نقاشى و مجسمه جایز است و ارائه آنها در نمایشگاه هم اشکال ندارد.

سقط جنین

س 1261: آیا سقط جنین بر اثر مشکلات اقتصادى جایز است؟
ج: سقط جنین به مجرّد وجود مشکلات و سختى‏هاى اقتصادى جایز نمى‏شود.

لقاح مصنوعی

س 1272: الف ـ آیا لقاح آزمایشگاهى در صورتى که اسپرم و تخمک از زن و شوهر شرعى باشد، جایز است؟
 ب ـ بر فرض جواز، آیا جایز است این کار توسط پزشکان اجنبى صورت بگیرد؟ و آیا فرزندى که از این طریق به دنیا مى‏آید ملحق به زن و شوهرى است که صاحب اسپرم و تخمک هستند؟
 ج ـ بر فرض که عمل مذکور فى‌نفسه جایز نباشد، آیا موردى که نجات زندگى زناشویى متوقف بر آن باشد، از حکم عدم جواز استثنا مى‏شود؟
ج: الف ـ عمل مذکور فى‏نفسه اشکال ندارد ولى واجب است از مقدمات حرام مانند لمس و نظر اجتناب شود.
 ب ـ کودکى که از این طریق متولد مى‏شود ملحق به زن و شوهرى است که صاحب اسپرم و تخمک هستند.
 ج ـ گفته شد که عمل مذکور فى‌نفسه جایز است.

تلقیح نطفه مردى اجنبى به همسر مرد نابارور

س 1275: آیا تلقیح نطفه مردى اجنبى به همسر مردى که بچه‏دار نمى‏شود، از طریق قراردادن نطفه در رحم او جایز است؟
ج: تلقیح زن از طریق نطفه مرد اجنبى فى‏نفسه اشکال ندارد ولى باید از مقدمات حرام از قبیل نگاه و لمس حرام و غیر آنها اجتناب شود و به هر حال در صورتى که با این روش کودکى به دنیا بیاید، ملحق به شوهر آن زن نمى‏شود بلکه ملحق به صاحب نطفه و به زنى است که صاحب رحم و تخمک است.

پوشیدن کروات

س 1379: پوشیدن کروات چه حکمى دارد؟
ج: به‌طور کلى پوشیدن کروات و دیگر لباسهایى که پوشش و لباس غیر مسلمانان محسوب مى‏شوند به‌طورى که پوشیدن آنها منجر به ترویج فرهنگ منحطّ غربى شود جایز نیست.

حد ریش و ...

س 1411: ریش از نظر کوتاهى و بلندى باید چه مقدار باشد؟
ج: حد معیّنى ندارد، بلکه معیار این است که عرفاً بر آن ریش صدق کند و بلندبودن آن بیشتر از قبضه دست کراهت دارد.

س 1414: آیا تراشیدن ریش فسق محسوب مى‏شود؟
ج: تراشیدن ریش بنا بر احتیاط حرام است و احوط این است که احکام و آثار فسق بر آن مترتّب مى‏شود.

استخاره

س 1437: آیا استخاره با تسبیح یا قرآن در مسائل سرنوشت ساز مانند ازدواج جایز است؟
ج: شایسته است انسان در امورى که مى‏خواهد راجع به آنها تصمیم بگیرد، ابتدا تأمل و دقت کند و یا با افراد با تجربه و مورد اطمینان مشورت نماید و در صورتى که با این کارها تحیّر او برطرف نشد، مى‏تواند استخاره کند.

پخش صداى قرائت قرآن از حسینیه و مساجد

س 1447: از ساختمان حسینیه صداى قرائت قرآن و مجالس حسینى بسیار بلند پخش مى‏شود به‌طورى که صداى آن از بیرون شهر هم شنیده مى‏شود واین امر منجر به سلب آسایش همسایگان شده است و مسئولین و سخنرانان حسینیه اصرار به ادامه آن دارند، این عمل چه حکمى دارد؟
ج: اگر چه اقامه مراسم و شعائر دینى در زمانهاى مناسب در حسینیه از بهترین کارها و جزو مستحبات مؤکد مى‏باشد، ولى واجب است برگزارکنندگان مراسم و عزاداران تا حد امکان از اذیّت و ایجاد مزاحمت براى همسایگان بپرهیزند هرچند با کم‏کردن صداى بلندگو و تغییر جهت آن به طرف داخل حسینیه باشد.

کمک به گدایانى که در برابر دیگران دست دراز مى‏کنند.

س 1822: وظیفه انسان در برابر گدایانى که در برابر دیگران دست دراز مى‏کنند و زندگى خود را با گدایى اداره مى‏نمایند و چهره جامعه اسلامى را مشّوه جلوه مى‏دهند، به‌خصوص بعد از اقدام دولت به جمع آورى آنان، چیست؟ آیا کمک به آنان جایز است؟
ج: سعى کنید صدقات را به فقرایى که متدیّن و عفیف هستند بدهید.
وامهای بانک مسکن
س 1913: بانک مسکن جمهورى اسلامى وامهایى را براى خرید یا ساخت ویا تعمیر خانه به مردم مى‏دهد و بعد از پایان خرید یا ساخت یا تعمیر خانه، وام را به‌صورت اقساط پس مى‏گیرد، ولى مجموع قسطهاى دریافتى بیشتر از مبلغى است که به وام گیرنده داده شده است، آیا این مبلغ اضافى وجه شرعى دارد یا خیر؟
ج: پول‏هایى که بانک مسکن به منظور خرید یا ساخت خانه، مى‏دهد، عنوان قرض ندارد بلکه آن را طبق یکى از عقود صحیح شرعى مانند شرکت یا جعاله یا اجاره و امثال آن پرداخت مى‏کنند که اگر شرایط شرعى آن عقود را رعایت نمایند، اشکالى در صحّت‏ آن نیست.

سود سپرده گذاری

س 1935: سپرده‏هاى دراز مدت که درصدى سود به آنها تعلّق مى‌گیرد چه حکمى دارند؟
ج: سپرده‏گذارى نزد بانکها به قصد بکارگیرى آن در یکى از معاملات حلال و همچنین سود حاصل از آن اشکال ندارد.

جوائز قرض الحسنه

س 1946: جوایزى به سپرده‏هاى قرض‏الحسنه تعلّق مى‏گیرد، گرفتن آنها چه حکمى دارد؟ و بر فرض جواز آیا خمس به آنها تعلّق مى‏گیرد؟
ج: پس‏اندازهاى قرض‏الحسنه و جایزه‏هاى آن اشکال ندارد و در جایزه، خمس واجب نیست.

استفاده از دفتر چه خدمات درمانی دیگران

س 1953: آیا استفاده از دفترچه بیمه درمانى براى کسى که جزء خانواده صاحب دفترچه نیست جایز است؟ و آیا جایز است صاحب دفترچه آن را در اختیار دیگران بگذارد؟
ج: استفاده از دفترچه بیمه درمانى فقط براى کسى جایز است که شرکت بیمه نسبت به ارائه خدمات به او تعهد کرده است و استفاده دیگران از آن موجب ضمان است

برگزاری نماز در ادارات

س 1969: آیا برپایى نماز جماعت توسط کارمندان در ساعات رسمى کار جایز است؟ و بر فرض عدم جواز، اگر ملتزم شوند که بعد از پایان ساعات رسمى، آن مقدار وقتى را که به نماز خواندن اختصاص داده‏اند جبران کنند، آیا در این صورت، اقامه نماز در ساعات رسمى کار براى آنان جایز است؟
ج: با توجه به اهمیّت خاص نمازهاى یومیه و تأکید زیادى که بر اقامه نماز در اول وقت شده است و با توجه به فضیلت نماز جماعت، مناسب است کارمندان روشى را اتخاذ کنند که بتوانند در خلال ساعات کار ادارى نماز واجب را به‌طور جماعت در اول وقت و در کمترین زمان بخوانند، ولى باید به‌گونه‏اى مقدمات این کار را فراهم کنند که نماز جماعت در اول وقت بهانه و وسیله‏اى براى به تأخیرانداختن کارهاى مراجعه‌کنندگان نشود.

افزایش قیمت اجناس مغازه

س 1980: اگر قیمت کالاهاى موجود در مغازه به‌طور طبیعى یا ناگهانى افزایش یابد، آیا فروش آنها به قیمت کنونى جایز است؟
ج: اگر از طرف دولت قیمتى براى آنها تعیین نشده باشد، فروش آنها به قیمت عادلانه فعلى اشکال ندارد.